Hoe help ik iemand in mijn omgeving die slachtoffer is van geweld?  

Kent u iemand die te maken heeft (gehad) met gendergerelateerd geweld?
Hieronder enkele tips die je kunnen helpen.

Hoe help je een slachtoffer van seksueel geweld?

Wat is seksueel geweld? 
  • Seksueel geweld verwijst naar elke seksuele handeling of poging tot seksuele handeling uitgevoerd door een persoon op een andere persoon zonder toestemming, ongeacht hun relatie en in eender welke context. 
  • Seksueel geweld kan in de openbare ruimte of in de privésfeer worden gepleegd en zowel door onbekenden als door kennissen of naasten. 
  • De meeste gevallen van seksueel geweld worden gepleegd door mannen en de meeste slachtoffers zijn vrouwen, maar het kan iedereen overkomen.  
Hoe bied je een luisterend oor aan een slachtoffer van seksueel geweld?

Haal diep adem

  • Dit zal niet gemakkelijk zijn om te horen, maar je moet kalm blijven.
  • Respecteer het tempo van de persoon en jaag hem/haar niet op.

Stel de persoon gerust

  • “Ik geloof je.”
  • “Het is goed dat je het me vertelt.”
  • “Bedankt voor je vertrouwen.”

Waardeer de persoon

  • “Het is heel moedig van je om erover te praten.”
  • “Je bent zeer moedig geweest.”

Herinner de persoon eraan dat hij/zij niet schuldig is

  • “Het is niet jouw schuld.”
  • “Het is de dader die schuldig is.”

Herinner de persoon eraan dat de wet hem/haar beschermt

  • “De wet verbiedt dit geweld.”
  • “Hij/zij heeft het recht niet je dit aan te doen.”

Bied hulp aan

  • “Wil je hulp?”
  • “Ik kan je helpen.”
  • Trek het verhaal niet in twijfel.
  • Dring niet aan om de details van de feiten te verkrijgen.
  • Probeer de verantwoordelijkheid van de dader niet af te zwakken of de feiten te bagatelliseren.
  • Oordeel niet over de keuzes en het gedrag van de persoon
Hoe verwijs je een slachtoffer van seksueel geweld door?

Zorgcentrum na seksueel geweld:

  • Medische, gerechtelijk-forensische, politie- en psychologische hulp
  • Mogelijkheid tot forensisch onderzoek en het indienen van een klacht
  • Beschikbaar de klok rond en elke dag van de week
  • Gratis voor iedereen
  • Meer info: https://zsg.belgium.be

Als het seksueel geweld recent is, vertel de persoon dan om: 

  • Zich zo snel mogelijk na de feiten (idealiter binnen 72 uur) aan te melden bij het ZSG
  • Zoveel mogelijk voorwerpen mee te brengen die sporen van de dader kunnen bevatten, bij voorkeur in een papieren zak: kleding, lakens of beddengoed, condoom, maandverband of toiletpapier, enz.
  • Niet proberen te plassen of de urine op te vangen in een potje en het mee te brengen naar het ZSG.
  • In de mate van het mogelijke niet te drinken, te eten of zich te wassen om het zoeken naar bewijsmateriaal te vergemakkelijken.

Laat het slachtoffer op eigen tempo actie ondernemen, geef hem/haar informatie, maar zet hem/haar niet onder druk om stappen te ondernemen.

De situatie raakt me en ik heb nood aan een gesprek

Je bent een waardevolle steun voor het slachtoffer, maar misschien voel je je machteloos? Je kunt een beroep doen op professionals voor een luisterend oor:

  • Het gratis nummer 0800 98 100: vertrouwelijke chat- en telefoondienst voor iedereen die geconfronteerd wordt met seksueel geweld, of ze nu slachtoffer zijn, een familielid van een slachtoffer of een professional.
  • Het gratis nummer 0800 13 500 voor de Vlaamse Gemeenschap: onthaal, telefonische consultaties, juridische, sociale en psychologische bijstand, crisisbeheer, opvang en huisvesting, preventie.

Hoe help je een slachtoffer van geweld tussen (ex-)partners?

Wat is huiselijk geweld of (ex-)partnergeweld?

In tegenstelling tot een ruzie tussen (ex-)partners wordt (ex-)partnergeweld gekenmerkt door: 

  • De drang naar dominantie en controle van de ene persoon over de andere
  • Angst en schaamte van het slachtoffer
  • Het niet respecteren van de keuzevrijheid van het slachtoffer
  • Het herhalende / aanhoudende en eenzijdige karakter

Het doel is de ander te breken, bang te maken en te onderwerpen. Als er geweld wordt gebruikt, verdwijnen respect voor de ander en gelijkheid.

Onder (ex-)partner wordt verstaan de persoon met wie het slachtoffer een intieme relatie heeft of heeft gehad.

Hoe bied je een luisterend oor aan een slachtoffer van huiselijk of (ex-)partnergeweld?

Haal diep adem

  • Dit zal niet gemakkelijk zijn om te horen, maar je moet kalm blijven.
  • Respecteer het tempo van de persoon en jaag hem/haar niet op.

Stel de persoon gerust

  • “Ik geloof je.”
  • “Het is goed dat je het me vertelt.”
  • “Bedankt voor je vertrouwen.”

Waardeer de persoon

  • “Het is heel moedig van je om erover te praten.”
  • “Je was heel sterk om in zulke moeilijke omstandigheden te overleven.”

Herinner de persoon eraan dat hij/zij niet schuldig is

  • “Het is niet jouw schuld.”
  • “Het is de dader die schuldig is.”

Herinner de persoon eraan dat de wet hem/haar beschermt

  • “De wet verbiedt dit geweld.”
  • “Hij/zij heeft het recht niet je dit aan te doen.”

Bied hulp aan

  • “Wil je hulp?”
  • “Ik kan je helpen.”
  • Trek het verhaal niet in twijfel.
  • Dring niet aan om de details van de feiten te verkrijgen.
  • Probeer de verantwoordelijkheid van de dader niet af te zwakken of de feiten te bagatelliseren.
  • Oordeel niet over de keuzes en het gedrag van de persoon.
Hoe verwijs je een slachtoffer van huiselijk of (ex-)partnergeweld door?

Er bestaan verschillende diensten die het slachtoffer kunnen helpen de cirkel van geweld te doorbreken:

  • CPVCF - Preventiecentrum voor partner- en familiaal geweld
    Gespecialiseerde hulp voor iedereen die te maken heeft met partner- en/of intrafamiliaal geweld
    Slachthuislaan 27-28 – 1000 Brussel
    Tel: 02 539 27 44
    www.cpvcf.org
  • Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW): Dienst Slachtofferhulp
    Uitgebreide juridische en psychologische begeleiding en advies
    Priemstraat 19a, 1000 Brussel
    Tel: 02 486 45 15
    www.caw.be/hoe-wij-helpen/begeleiding/schokkende-gebeurtenis/slachtoffer...
  • Het nummer 0800 30 030
    Hulplijn partnergeweld.
    Gratis, anoniem en de klok rond en alle dagen van de week beschikbaar.
    Meer info en chat: www.ecouteviolencesconjugales.be
  • Het nummer 1712
    Hulplijn voor iedereen met vragen over geweld, misbruik en kindermishandeling.
    Meer informatie: www.1712.be
De situatie raakt me en ik heb nood aan een gesprek.

Je bent een waardevolle steun voor het slachtoffer, maar misschien voel je je machteloos? Je kunt een beroep doen op professionals voor een luisterend oor: 

  • Het nummer 0800 30 030
    Hulplijn partnergeweld.
    Gratis, anoniem en de klok rond en alle dagen van de week beschikbaar.
    Meer info en chat: www.ecouteviolencesconjugales.be
  • Het nummer 1712
    Hulplijn voor iedereen met vragen over geweld, misbruik en kindermishandeling.
    Meer informatie: www.1712.be